Retina Dekolmanı
TANIM: Retina gözün iç bölümünü kaplayarak, görüntü uyaranlarını görme siniri aracılığıyla beyne ileten tabakadır (ağ tabaka). Gözümüzün içi vitreus dediğimiz jel kıvamında bir 
madde ile doludur yaşlanmayla veya bazı göz hastalıkları sonuçunda vitreus dokusu özelliğini yitirir ve sıvılaşmaya başlar. Sonuçta retinaya yapışık olduğu yerlerden ayrılır. Çoğunlukla bu işlem sırasında bir problem gelişmez, nadiren bu ayrılma sırasında retina bir veya birden çok alanda yırtılabilir. Bu yırtık alanından geçen sıvılaşmış vitre retina tabakasını yerinden ayırabilir ve retina dekolmanı dediğimiz hastalık gelişir. Görmeyi kalıcı olarak ciddi bir şekilde etkileyen bu rahatsızlığın tedavisi en kısa sürede yapılmalıdır.
RİSK FAKTÖRLERİ ve SEBEPLERİ: En önemli sebep yaşlanmadır. Yanısıra katarakt ameliyatı geçirmiş olmak, YAG lazer kapsülotomi uygulanması (katarakt sonrası kesifleşen lens kapsülünün temizlenmesi için yapılır), miyopi, diğer gözde retina dekolmanı olması, aile öyküsü, travma öyküsü gibi risk faktörleri bilinmektedir.
BULGULAR: Retina dekolmanı gelişen hastalar başlangıçta ışık çakmaları, görme alanında değişik yogunlukta lekelenmeler, (oval-yuvarlak şekiller, ipliksi lekeler, örümcek ağı şeklinde görüntüler, siyah veya kırmızı renkte yağan noktalar) oluşur. Bu lekelenme genellikle yırtık oluşması sırasında retina damarlarının da yırtılması sonucu gelişen vitreus içi kanamalarıdır. Nihayet dekole yani ayrılmış retina bölgesine uyan bölgede görme alanı kaybı gelişir. Dekolmanın tipine, yerine ve süresine göre belirtilerin şiddeti farklılaşabilir. Retina dekolmanı olan gözde göz içi basıncı sağlam göze göre düşüktür. Biyomikroskopide vitreus içinde hücre sık görülür. Yırtılan ve ayrışmış (dekole) olan retina fundus muayenesinde kabarık ve beyaz renkte görünür ve göz hareketleriyle serbestçe dalgalanır.
TANI TESTLERİ: Tanısı iyi yapılan bir retina muayenesi ile konur. Oftalmoskopla yapılan retina muayenesinde retinada yırtıklar saptanır. Dekole olan retina kabarık ve beyaz renkte görünür ve göz hareketleriyle serbestçe dalgalanır. Özellikle yoğun kanama olduğunda fundus muayenesinde seçilemeyen dekolmanı tespit etmek için ultrasonografik inceleme yapılır.
TEDAVİ: Retina yırtıklarında ideal olan hastanın yırtık geliştikten sonra henüz dekolman gelişmeden tedavi edilmesidir. Bu dönemde tedavi daha kolay, daha ucuz ve başarı şansı daha yüksektir. Bu işlem genelde ağrısızdır ve muayenehane şartlarında yapılabilir Yırtıkları yerine yapıştırmak için laser fotokoagülasyon tedavisi veya kryoterapi uygulanır. İleride yırtık oluşturabilecek bazı ince ve yapısı bozulmuş sahalar da yine laser fotokoagulasyon tedavisi ile güvence altına alınabilir. Laser tedavisi uygulandığı bölgede bir yanık oluşturarak retinayı altındaki pigment tabakasına yapıştırır ve böylece yırtığın içinden sıvı sızması önlenir.
Retina dekolmanı gelişen hastalarda ise tedavi cerrahidir. Hastalığın durumuna göre göz içine genişleyebilen gazlar (pnömatik retinopeksi), yırtık bölgesine veya gözün etrafına çepeçevre silikon bant konarak yırtık bölgesinde çökertme (buckle) veya vitrektomi denilen ameliyat tekniği uygulanabilir. Dekolmanın tam düzelmediği hastalarda tekrar ameliyatlar gerekebilir. Gözün içine gaz uygulanmışsa hasta başını bir süre yüzükoyun pozisyonda tutması gerekebilir. Bu gazın kaybolmasına kadar uçak seyahati yapmaları veya yüksek yerlere gitmeleri risklidir. Dekolman ameliyatlarından sonra görmenin iyileşmesi uzun sürebilir ve bazen tamamen düzelmeyebilir. Bazı hastalarda ise görmeler ameliyat öncesi ile aynı kalabilir.